W rozwoju malarstwa
ikonowego istotną rolę odegrał Sobór Trullański z 692 r. (synod biskupów Kościoła
wschodniego nazywany soborem piąto - szóstym), będący uzupełnieniem Soboru
Konstantynopolskiego II z 553 r. (V Sobór powszechny) i Soboru
Konstantynopolskiego III z lat 680-681 (IV Sobór powszechny). Orzeczenie
soborowe określa i definiuje istotę ikony oraz po raz pierwszy wskazuje na
związek między ikoną a dogmatem Wcielenia. Sobór orzekł, że ikona ma przedstawiać ludzki wizerunek
Wcielonego Boga - Jezusa Chrystusa. Reguła 82 postanowień tego Soboru dotyczyła
treści świętego wizerunku - określono wtedy nową, obowiązującą ikonografię
świętego obrazu. Chrystusa przestano ukazywać symbolicznie jako
starotestamentowego baranka lecz jako postać ludzką, gdyż Słowo - Jezus
Chrystus - stał się ciałem i zamieszkał wśród nas. Reguła 82 określiła też
kanon ikonograficzny pozwalający stwierdzić, czy dany obraz jest ikoną czy
jedynie wizerunkiem. Ikona bowiem nie mogła być tylko wizerunkiem czyli
portretem postaci, ikona miała dawać świadectwo Boga-Człowieka, pokazać oblicze
Boga (lub człowieka zjednoczonego z Bogiem) i Jego chwałę przy pomocy
dostępnych środków graficznych. Jak
zatem odnieść to i uargumentować w powiązaniu z tym co powiedział Bóg do
Mojżesza?
ü Wj 20, 3 – 6
3 Nie będziesz miał
cudzych bogów obok Mnie! 4 Nie będziesz czynił żadnej rzeźby
ani żadnego obrazu tego, co jest na niebie wysoko, ani tego, co jest na ziemi
nisko, ani tego, co jest w wodach pod ziemią! 5 Nie będziesz
oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył, ponieważ Ja Pan, twój Bóg, jestem
Bogiem zazdrosnym, który karze występek ojców na synach do trzeciego i
czwartego pokolenia względem tych, którzy Mnie nienawidzą. 6 Okazuję
zaś łaskę aż do tysiącznego pokolenia tym, którzy Mnie miłują i przestrzegają
moich przykazań.
ODPOWIEDŹ I JEDNOCZEŚNIE ARGUMENTY :
ü J 1, 1 – 3; 14
1 Na początku było
Słowo,
a Słowo było u Boga,
i Bogiem było Słowo.
2 Ono było na początku u Boga.
3 Wszystko przez Nie się stało,
a bez Niego nic się nie stało,
co się stało.
a Słowo było u Boga,
i Bogiem było Słowo.
2 Ono było na początku u Boga.
3 Wszystko przez Nie się stało,
a bez Niego nic się nie stało,
co się stało.
14 A Słowo stało się
ciałem
i zamieszkało wśród nas.
I oglądaliśmy Jego chwałę,
chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje od Ojca,
pełen łaski i prawdy.
i zamieszkało wśród nas.
I oglądaliśmy Jego chwałę,
chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje od Ojca,
pełen łaski i prawdy.
ü J 14, 1 – 10
1 «Niech się nie trwoży serce wasze. Wierzycie w
Boga? I we Mnie wierzcie!
2 W domu Ojca mego jest mieszkań wiele. Gdyby tak nie było, to bym wam powiedział. Idę przecież przygotować wam miejsce.
3 A gdy odejdę i przygotuję wam miejsce, przyjdę powtórnie i zabiorę was do siebie, abyście i wy byli tam, gdzie Ja jestem.
4 Znacie drogę, dokąd Ja idę».
5 Odezwał się do Niego Tomasz: «Panie, nie wiemy, dokąd idziesz. Jak więc możemy znać drogę?»
6 Odpowiedział mu Jezus: «Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie.
7 Gdybyście Mnie poznali, znalibyście i mojego Ojca. Ale teraz już Go znacie
i zobaczyliście».
8 Rzekł do Niego Filip: «Panie, pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy». 9 Odpowiedział mu Jezus: «Filipie, tak długo jestem z wami, a jeszcze Mnie nie poznałeś? Kto Mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca. Dlaczego więc mówisz: "Pokaż nam Ojca?"
10 Czy nie wierzysz, że Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie? Słów tych, które wam mówię, nie wypowiadam od siebie. Ojciec, który trwa we Mnie, On sam dokonuje tych dzieł.
2 W domu Ojca mego jest mieszkań wiele. Gdyby tak nie było, to bym wam powiedział. Idę przecież przygotować wam miejsce.
3 A gdy odejdę i przygotuję wam miejsce, przyjdę powtórnie i zabiorę was do siebie, abyście i wy byli tam, gdzie Ja jestem.
4 Znacie drogę, dokąd Ja idę».
5 Odezwał się do Niego Tomasz: «Panie, nie wiemy, dokąd idziesz. Jak więc możemy znać drogę?»
6 Odpowiedział mu Jezus: «Ja jestem drogą i prawdą, i życiem. Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie.
7 Gdybyście Mnie poznali, znalibyście i mojego Ojca. Ale teraz już Go znacie
i zobaczyliście».
8 Rzekł do Niego Filip: «Panie, pokaż nam Ojca, a to nam wystarczy». 9 Odpowiedział mu Jezus: «Filipie, tak długo jestem z wami, a jeszcze Mnie nie poznałeś? Kto Mnie zobaczył, zobaczył także i Ojca. Dlaczego więc mówisz: "Pokaż nam Ojca?"
10 Czy nie wierzysz, że Ja jestem w Ojcu, a Ojciec we Mnie? Słów tych, które wam mówię, nie wypowiadam od siebie. Ojciec, który trwa we Mnie, On sam dokonuje tych dzieł.
